Şantiyelerde Yangının Önemi
Haber Detayı
Günümüzde inşaat sektörünün gelişmesiyle birlikte çok katlı binalar hatta gökdelenler yapılmaya başlanmış, buna bağlı olarak da inşaat alanında kullanılan malzemelerin sağlam ve dayanıklı olmasını zorunlu hale gelmiştir. Kullanılan malzeme ve ekipmanların kaliteli olması hem işin yapım süreci hem de iş sonrası ortaya çıkan binanın kullanım güvenliği için büyük öneme sahiptir. Kullanılan araç, gereç ve ekipmanların sağlam, dayanıklı ve güvenilir olması iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin uygulanmasında ve yapılan işin daha güvenli bir şekilde bitirilmesini sağlamakta, aynı zamanda çalışanların motivasyonunu artırmaktadır.
Bir inşaat projesinin başlamasından bitimine kadar geçen sürede, hafriyat firmasından tutun peyzaj firmasına kadar sayısı yapılan projeye göre değişiklik gösteren birçok firma görev almaktadır. Bu firmaların hepsi kendi iş alanlarına göre hem işin yapılması aşamasında hem de iş bittikten sonra çeşitli tehlike ve riskler barındırmaktadır. Hem inşaatın yapılması aşamasında hem de inşaat bittikten sonra meydana gelebilecek en büyük tehlike ve risklerden birisi, hatta belki de en önemlisi yangındır.
Yangın, maddenin ısı ve oksijen ile birleşmesi sonucu oluşan yanma reaksiyonunun kontrol edilemeyecek düzeye gelmesi halinde meydana gelen doğal afet olarak tanımlanabilir. Yani yangının meydana gelmesi için ortamda herhangi bir yanıcı madde, ortamda en az %16 civarında oksijen ve reaksiyonu tamamlayacak bir ısı kaynağı olmalıdır. Eğer bu bileşenlerden bir tanesi bile olmaz ise yanma gerçekleşmemektedir. Burada önemli olan yangının meydana gelmesinden sonra yapılması gerekenler değil, yangının çıkmasını önleyecek olan tedbirlere öncelik verilmesidir. Bunun nedeni yangının meydana gelmesi, büyümesi ve tüm binayı sarmasının yapacağı tahribatın telafi edilemeyecek boyutlara ulaşabilmesidir. Yangın çıkmadan önce alınması gereken tedbirler arasında şunlar sayılabilir:
Şantiyede kullanılan her iş makinasında ve şantiyenin çeşitli yerlerinde işçilerin ve operatörlerin yangının daha fazla alana yayılmasını önlemek için kullanacakları seyyar yangın tüplerinin bulunması,
Acil durum ekiplerinin, acil çıkış yollarının ve acil toplanma bölgelerinin belirlenmesi
Bütün bu tedbirlerin yanında hiç şüphesiz en önemlisi böyle bir durumla karşılaştığında ne yapacağını ve nasıl davranacağını bilen Acil Durum Ekiplerinin özel olarak eğitim almaları gerekmektedir.
İnşaatlarda proje bitimine kadar küçük çapta yangınlar sıklıkla çıkabilmekte ve bu yangınlar çoğu zaman İtfaiyenin gelmesine gerek duyulmadan kontrol altına alınabilmektedir. Şantiyelerde meydana gelebilecek ve en fazla zarar verme potansiyeli olan yangınlar çalışanların barınma amaçlı kullandıkları koğuşlarda çıkan veya tüm cepheyi sarmış olan yangınlardır. Koğuş yangınları genellikle elektrik kaçakları, sigara izmariti ya da ısınma amaçlı kullanılan elektrikli ısıtıcıların fişinin takılı unutulmasından dolayı çıkmaktadır. Şantiye içerisinde çıkan yangınlar ise çalışanların delme, kesme ve kaynak yapılması esnasında kıvılcımların yanıcı malzemeleri tutuşturmaları sonucu meydana gelmektedir. İnşaatlarda yaşanan başka bir sıkıntı da yangın esnasında kullanılması gereken yangın tüplerinin çalışanların merakı ya da aralarında şakalaşmaları sonucu boşaltılması ve tekrar doldurtulmamasıdır.
Bütün bu sebep-sonuç ilişkilerinden yola çıkarak şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki; burada da en büyük sorun konuyla alakalı eğitim eksikliğinden kaynaklanmaktadır. 19 Aralık 2007 Çarşamba günü Resmi Gazetede yayımlanan ‘‘Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik‘’ konuya şu maddeleriyle değinmektedir:
Genel eğitim
MADDE 129- (1) Acil durum ekiplerinin personeli; bina sahibi, yöneticisi veya amirinin sorumluluğunda yangından korunma, yangının söndürülmesi, can ve mal kurtarma, ilk yardım faaliyetleri, itfaiye ile işbirliği ve organizasyon sağlanması konularında, mahalli itfaiye ve sivil savunma teşkilatlarından yararlanılarak eğitilir ve yapılan tatbikatlar ile bilgi ve becerileri artırılır. Ekip personeli ile binadaki diğer görevliler, yangın söndürme alet ve malzemelerinin nasıl kullanılacağı ve en kısa zamanda itfaiyeye nasıl ulaşılacağı konularında tatbikî eğitimden geçirilir. Binada senede en az 1 kez söndürme ve tahliye tatbikatı yapılır.
Özel eğitim
MADDE 130- (1) İtfaiye eğitim birimi bulunmayan belediye itfaiye teşkilatlarının yönetici personelinin; genel yangın bilgileri, sivil savunma ve ilk yardım konularını içeren temel eğitimleri İçişleri Bakanlığı Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’nce yapılır. Bu personelin her türlü eğitim giderleri, kuruluşlarınca kendi bütçelerinden karşılanır. Belediye itfaiye teşkilatının yönetici personelinin teknik eğitimleri ile diğer personelin temel ve teknik eğitimleri, kendi teşkilâtlarınca yaptırılır.
(2) Bünyesinde özel itfaiye birimi bulunduran kamu kurum ve kuruluşları ve özel kuruluşlar ile diğer yapı, bina ve işletmelerde itfaiye birimi personelinin eğitimi, kendi imkânları ile kendi kuruluşlarınca, gerekirse mahalli itfaiye ve sivil savunma teşkilatından yararlanılarak yapılır. Bu kuruluşlar, ilgili mevzuatına uygun şekilde yangın eğitimi veren özel okul, kurs ve dershanelerden eğitim hizmeti alabilirler.
Ülkemizde yangın eğitimlerine gerekli önemin verilmemesinden ve düzenli aralıklarla yapılmamasından dolayı farklı illerimizde ve farklı boyutlarda can ve mal kayıplarına neden olan şantiye yangınları meydana gelmektedir. Bu yangınlardan bazıları aşağıdaki gibidir:
“İstanbul Esenyurt' ta Güzelyurt Mahallesi 12. Cadde üzerindeki Marmara Park AVM inşaat şantiyesinde 11 Mart 2012 tarihinde saat 21.00 sıralarında işçilerin barınma amaçlı kullandıkları çadırlarda yangın çıktı ve 11 işçi hayatını kaybetti. Yangınla ilgili olarak aralarında Şantiye Şefi ve İş Güvenliği Uzmanın’ da bulunduğu beş kişi gözaltına alındı. Cenazeler Adli Tıp Kurumu'na götürüldü.”
Resim 1: Marmara Park AVM Yangını
“28 Kasım Pazar Günü saat 15.30 sularında çıkan yangında tarihi Haydarpaşa Tren Garı’nın çatı katı ve 4. Katının yandığı belirtildi. Yaklaşık bir saat süren söndürme çalışmalarından sonra yangın kontrol altına alınabildi. Yangına çatı katında yapılan izolasyon çalışmalarının sebep olduğu ihtimali üzerinde duruldu.”
Resim 2: Haydarpaşa Tren Garı Yangını
“Bursa Merkez Nilüfer İlçesi Odunluk bölgesinde 5 Aralık 2016 tarihinde saat 14.00 sıralarında bir inşaat firmasının şantiyesinde işçilerin yatakhane olarak kullandıkları barakalarda yangın çıktı ve kısa sürede büyüdü yangında çıkan duman sebebiyle Metro seferleri durduruldu bu yangında 1 işçi hayatını kaybetti 2 işçide yaralandı.”
Resim 3: Bursa Nilüfer İlçesi Şantiye Yangını
HALUK OPSAR
B SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI
YANGIN EĞİTMENİ